In traditionele markten, aangeduid als ‘rode oceanen’, vinden we een speelveld dat verzadigd is met concurrenten. Ze bevechten een bekende markt met gevestigde spelregels. De Blue ocean strategy draait echter de schijnwerpers naar het creëren van nieuwe speelvelden, oftewel ‘blauwe oceanen’. Hier bestaan de regels nog niet, en de winstmarges zijn vaak aanzienlijk hoger omdat er geen concurrentie is om ze te verlagen.
In technische termen: Blue ocean strategy gaat over ‘waarde-innovatie’. Dit wordt bereikt door tegelijkertijd waarde voor zowel het bedrijf als de klant te creëren, resulterend in een nieuwe marktruimte.
Voorbeeld: Cirque du Soleil
Neem Cirque du Soleil. Traditioneel circus bood een combinatie van dierenacts, clowns en acrobatiek. Cirque du Soleil verwijderde dieren en voegde kunst en theater toe, waardoor het een nieuwe categorie van entertainment creëerde. Het traditionele circuspubliek werd verruimd naar mensen die bereid waren veel meer te betalen voor een premium ervaring. Cirque du Soleil opereerde niet in een rode oceaan van concurrerende circussen maar in een blauwe oceaan die het zelf had gecreëerd.
Waarom kiezen bedrijven voor de Blue ocean?
De risico’s van het betreden van een blauwe oceaan kunnen aanzienlijk zijn, maar de potentiële beloningen zijn vaak nog groter. De marges zijn doorgaans hoger, en omdat je een pionier in die ruimte bent, heb je de strategische flexibiliteit om je product of dienst te verfijnen zonder directe dreiging van concurrenten.
Tesla en de elektrische auto-industrie
Kijk naar Tesla. Voordat Tesla op de markt kwam, waren elektrische auto’s grotendeels beperkt tot zeer kleine nichemarkten. Tesla heeft echter een premium elektrische auto geïntroduceerd die qua prestaties kon concurreren met luxe benzineauto’s. Ze hebben een nieuwe marktruimte geopend, waardoor ze een premium prijs kunnen vragen.
Blue ocean in drie stappen
Om met een Blue ocean strategy te komen, kun je de volgende drie stappen volgen:
- Identificeer de waarde-innovatie: Zoek naar manieren om waarde toe te voegen aan je product of dienst die je onderscheidt van bestaande spelers.
Gebruik een ‘strategy canvas’ om visueel uit te zetten hoe je product of dienst verschilt van de concurrentie op belangrijke kenmerken.
Uber
Uber is een perfect voorbeeld van waarde-innovatie. Het bedrijf heeft het traditionele taximodel op zijn kop gezet door een app-gebaseerde service te introduceren. Deze verandering verbeterde de klantervaring op verschillende belangrijke punten, zoals gemak, betrouwbaarheid en transparantie in prijzen.
- Analyseer de markt: Begrijp de huidige behoeften en wensen van de klant en identificeer gaten in de markt die nog niet worden bediend.
- Voer een ‘SWOT-analyse’ uit om de sterktes, zwaktes, kansen en bedreigingen te begrijpen.
- Implementeer en schaal: Nadat je je nieuwe marktruimte hebt geïdentificeerd en getest, is het tijd om te implementeren en te schalen.
- Begin klein om het risico te minimaliseren. Gebruik een pilotproject of een minimale levensvatbare productaanpak om te testen of er daadwerkelijk vraag is in de nieuwe marktruimte.
- Kijk naar samenwerkingsmogelijkheden. Sommige van de meest succesvolle Blue ocean strategieën zijn het resultaat van partnerschappen die extra waarde toevoegen.
PayPal en eBay
PayPal was oorspronkelijk niet het financiële powerhouse dat het nu is. Maar toen het een partnership aanging met eBay, een ander bedrijf dat ook een Blue ocean creëerde in de online veilingsruimte, werd het de de facto betalingsoptie voor een geheel nieuwe markt. Samen creëerden ze een blauwe oceaan die individuen in staat stelde eenvoudig goederen online te verkopen en betalingen te verwerken.
Praktische tips – de kleine dingen die je niet mag vergeten
Bij het navigeren door een blauwe oceaan zijn er subtiele maar kritische factoren die het verschil kunnen maken tussen succes en falen.
- Flexibiliteit: Wees bereid om je strategie aan te passen aan de feedback en de veranderende marktomstandigheden.
- Duurzaamheid: Zorg voor een plan voor de lange termijn, vooral om je plaats in de markt te behouden zodra concurrenten beginnen binnen te dringen.
Amazon
Amazon begon als een online boekhandel, maar de visie reikte veel verder. Het bedrijf investeerde zwaar in technologie en breidde gestaag uit naar andere categorieën. Ze hebben ook een robuuste IP-portefeuille opgebouwd, waaronder patenten op hun aanbevelingssysteem en One-Click aankopen.
Case studies – succes en falen in de Blue ocean
Het is verhelderend om te kijken naar zowel de triomfen als de mislukkingen van bedrijven die een Blue ocean strategie hebben geprobeerd.
- Triomf: Airbnb. Airbnb zag een onbenutte mogelijkheid in de markt voor tijdelijke huisvesting en creëerde een platform dat huiseigenaren en reizigers samenbrengt. Ze hebben de traditionele hotelindustrie ontwricht door een nieuwe vorm van logies te bieden.
- Mislukking: Juicero. Juicero probeerde een blauwe oceaan te creëren in de sapmarkt met een geavanceerde sapmachine en voorgesneden fruitpakketten. Echter, de hoge kosten en beperkte waardepropositie maakten het product onaantrekkelijk voor consumenten, en het bedrijf moest uiteindelijk zijn deuren sluiten.
